Soms kun je lichamelijke klachten ervaren waarvoor geen duidelijke medische oorzaak te vinden is. Je voelt je gespannen, moe of opgejaagd, en je lijf lijkt daar steeds heftiger op te reageren. In zulke situaties kan psychosomatische fysiotherapie helpen. Bij Fysiotherapie Wieenhof is Veerle van Zadelhoff hiervoor de aangewezen persoon, zij volgt de master opleiding tot psychosomatisch fysiotherapeut. Zij begeleidt je graag in het vinden van een betere balans tussen lichaam en geest.
Wat is psychosomatische fysiotherapie?
De naam zegt het eigenlijk al: ‘psycho’ verwijst naar de geest en ‘somatisch’ naar het lichaam. Psychosomatische fysiotherapie richt zich op de wisselwerking tussen beide. Deze vorm van fysiotherapie is bedoeld voor mensen met lichamelijke klachten die mogelijk (mede) worden veroorzaakt of in stand gehouden door stress, spanning, emoties of overbelasting.
Veel mensen herkennen het wel: spanning die zich pijnlijk vastzet in de nek of schouders, een gevoel van benauwdheid tijdens drukke periodes, vermoeidheid die maar niet overgaat of een zeurende pijn in de onderrug. De dokter vindt geen afwijking op scans of in het bloed en de klachten zijn niet op een kenmerkende manier te provoceren. Een duidelijke verklaring blijft uit, maar de klachten beperken je wel in dagelijks leven.
Voor wie is psychosomatische fysiotherapie bedoeld?
Herken je je hierin, dan kan je denken aan behandeling door een psychosomatisch fysiotherapeut. Samen met hem of haar ga je onderzoeken of jouw lichamelijke klachten samenhangen met een ingrijpende gebeurtenis in je leven of dat er ergens sprake is van aanhoudende overbelasting.
Voorbeelden van klachten die vaak goed behandeld kunnen worden door een psychosomatisch fysiotherapeut zijn:
Chronische nek-, schouder- of rugklachten
Spierspanning of verkramping
Hoofdpijn of migraine
Hyperventilatie of andere ademhalingsproblemen
Hartkloppingen, benauwdheid (waarbij onderliggende oorzaken zijn uitgesloten)
Vermoeidheid die niet overgaat na rust
Slaapproblemen
Gejaagdheid
Prikkelbaarheid of stemmingswisselingen
Prikkelbare darm syndroom (PDS)
Duizeligheid, tintelingen, of wazig zien
Onverklaarbare pijnklachten
Mogelijke oorzaken
Er zijn allerlei dingen die kunnen meespelen bij het ontstaan of aanhouden van klachten. Denk bijvoorbeeld aan aanhoudende werkdruk, emotionele gebeurtenissen, gedoe in relaties, een verlies dat je nog niet hebt verwerkt, of het omgaan met een chronische ziekte. Als die last te lang blijft liggen of niet goed wordt verwerkt, gaat je lichaam aan de bel trekken, vaak in de vorm van lichamelijke of emotionele klachten. Zo kun je ongemerkt in een vicieuze cirkel belanden, waarin de spanning zich steeds verder opbouwt.
Wat doet de psychosomatisch fysiotherapeut?
Een psychosomatisch fysiotherapeut kijkt niet alleen naar je lijf, maar ook naar wat er in je hoofd speelt. Je leert beter voelen wat je lichaam nodig heeft, hoe je spanning signaleert en wat jij nodig hebt om je te kunnen ontspannen. De behandeling bestaat bijvoorbeeld uit oefeningen, hands on technieken, ademhalingstechnieken en gesprekken. Zo kom je begeleid weer in balans, zowel lichamelijk als mentaal.
Voorbeeld uit de praktijk
Joep, 45 jaar, werkt bij een organisatie die erg in ontwikkeling is. Hij voelt zich verantwoordelijk voor het reilen en zeilen en voelt constant de noodzaak op te komen voor zichzelf om zijn functie veilig te stellen. De laatste maanden voelt Joep zich constant moe, hij slaapt slecht en is prikkelbaar. Ook heeft hij heeft pijnklachten in zijn nek en bil die hij eerst toeschreef aan overbelasting door het sporten, maar waar hij de laatste tijd ook steeds vaker gewoon mee wakker wordt. Onderzoek bij de huisarts heeft niets opgeleverd, maar Joep baalt van zijn protesterende lichaam en wil het er niet bij laten zitten.
Op zoek naar een mogelijke verklaring en oplossing maakt Joep een afspraak bij een psychosomatisch fysiotherapeut. Dit doet hij op eigen initiatief, een verwijzing is niet nodig. De therapeut helpt hem allereerst zicht te krijgen op wat zijn lichaam hem probeert te vertellen. Hij leert hoe hij spanning vasthoudt in zijn ademhaling en spieren, en hoe hij signalen als vermoeidheid en benauwdheid tijdig kan herkennen. Met ademhalings-, inspannings- en ontspanningsoefeningen en gesprekken over zijn grenzen en gewoontes op het werk, krijgt Joep stap voor stap meer begrip en daardoor grip op zijn klachten. Na enkele weken heeft hij duidelijk minder pijn en slaapt hij gemiddeld een stuk beter.
Wat kun je verwachten?
Een sessie duurt meestal tussen de 30 en 60 minuten. Hoe vaak je behandeld wordt, verschilt per persoon en klacht. Dat kan wekelijks zijn, maar soms volstaat één keer per maand. Psychosomatische fysiotherapie vraagt actieve betrokkenheid van jou. Je leert beter luisteren naar de signalen van je lichaam en ontdekt nieuwe manieren om om te gaan met stress, pijn en emoties.
Een koppeling maken tussen lichaam en geest is hard werken, na een behandeling kun je je daarom behoorlijk vermoeid voelen of merken dat jouw emoties sterker naar boven komen. Dat is heel normaal en hoort bij het proces van bewustwording en herstel, belangrijk is dat je jezelf hiervoor de ruimte geeft. Een behandeling door een psychosomatisch fysiotherapeut doe je niet ‘even snel tussendoor’.
Samen op weg naar herstel
Verwacht geen ‘snelle oplossing’, maar een traject waarin je werkt aan duurzame verandering. Door te luisteren naar je lichaam en meer inzicht te krijgen in jezelf, ontstaat ruimte voor herstel. Je leert niet alleen beter omgaan met klachten, maar vaak ook hoe je ze in de toekomst kunt voorkomen.
Wil je weten of psychosomatische fysiotherapie iets voor jou is? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek met Veerle van Zadelhoff. Zij kijkt graag samen met jou naar wat er nodig is om weer in balans te komen.