Houdingsproblemen bij kinderen
Ze hangen wat af, de kinderen van tegenwoordig. Beeldschermen in allerlei verschijningsvormen doen al op zeer jonge leeftijd hun intreden. Deze lokken uit tot een passieve lichaamshouding en dat is een probleem. De spieren en gewrichtsbanden in de rug van een kind zijn nog in ontwikkeling en door een ingezakte houding zullen deze op de verkeerde manier verlengen en verkorten, dat heeft z’n weerslag op de botten/gewrichten en zal onherroepelijk problemen geven op volwassen leeftijd.
Uit recent onderzoek blijkt dat 44 procent van de elf- tot veertienjarigen wel eens rug- of nekklachten heeft en zelfs 60 procent van de zestienjarigen. Dat zijn schrikbarende cijfers en reden tot aandacht voor dit onderwerp.
Kleine kinderen zitten zelden lang stil en ernstige houdingproblemen komen bij hen dan ook nauwelijks voor. Schoolkinderen zijn echter veel gevoeliger voor problemen. Lange lessen met weinig mogelijkheden om rond te lopen, ongeschikt schoolmeubilair en een zware schooltas of rugzak betekenen een behoorlijke belasting voor de kind zijn groeiende wervelkolom. Deze problemen krijgen tegenwoordig wel meer aandacht dan vroeger, maar het is verstandig om op de school van uw kind het onderwerp ter sprake te brengen en te informeren of de schoolleiding ook maatregelen treft om de lichaamshouding en de algehele conditie van de kinderen te verbeteren zoals:
- Het lesrooster aanpassen
Wellicht is het mogelijk om de lessen te verkorten of korte pauzes tussen lange lessen te houden, zodat de kinderen even kunnen rondlopen. Men dient kinderen regelmatig gelegenheid tot lichamelijke activiteit te bieden, zoals rondrennen op het schoolplein of klimmen in een klimrek. De school kan ook helpen door voldoende tijd vrij te maken voor gymlessen en andere activiteiten aan te bieden die de spierkracht en soepelheid bevorderen. - Beter meubilair
Gelukkig hebben de meeste Nederlandse en Belgische scholen inmiddels speciaal schoolmeubilair in verschillende maten. In Scandinavië is het nog beter geregeld: de tafels zijn in hoogte verstelbaar en hebben schuine tafelbladen. De rugleuning van de eveneens verstelbare stoelen volgt de natuurlijke S-bocht van de ruggengraat.
Problemen op school
Jonge kinderen zitten zelden stil en ernstige houdingproblemen komen bij hen dan ook nauwelijks voor. Voor middelbare schoolkinderen is dit een ander verhaal. Lange lessen waarbij ze op hun plek moeten blijven zitten, ongeschikt schoolmeubilair en een zware schooltas of rugzak staan garant voor een stevige belasting voor de in ontwikkeling zijnde wervelkolom van een kind in deze leeftijd. Vandaag de dag is er meer aandacht voor dit gegeven dan vroeger, maar dat betekent niet dat het probleem niet meer bestaat. Het is voor scholen belangrijk om aandacht te hebben voor het volgende:
- Het lesrooster kritisch bekijken
Het verkorten van de lesduur of het onderbreken van lange lessen met een korte pauze bieden de kinderen de gelegenheid om even los te komen uit hun statische houding. Hiernaast zou er meer ruimte kunnen worden ingebouwd voor georganiseerde beweegactiviteiten.
- Beter meubilair
Gelukkig hebben de meeste Nederlandse en Belgische scholen inmiddels speciaal schoolmeubilair in verschillende maten. In Scandinavië is het nog beter geregeld: de tafels zijn in hoogte verstelbaar en hebben schuine tafelbladen. De rugleuning van de eveneens verstelbare stoelen volgt de natuurlijke S-bocht van de ruggengraat.
- Docenten controleren de zithouding
Er is een taak voor docenten weggelegd om de kinderen in hun klas te wijzen op hun lichaamshouding.
Rugzak
Er wordt vaak gelachen om ‘brugpiepers’ met hun enorme rugzakken vol schoolspullen, maar wat grappig lijkt is het eigenlijk helemaal niet. Die zware tassen zijn een aanslag op de ruggengraat van deze opgroeiende kinderen. Dit kan op korte termijn problemen geven, maar zeker ook op latere leeftijd. Een beetje boekentas weegt al snel 25 procent van het lichaamsgewicht van het kind. Dit percentage is onacceptabel. In Nederland en België wordt als richtlijn aangehouden dat een volle rugzak niet meer dan 10 tot 15 procent van het eigen gewicht van het kind zou mogen wegen. Andere manieren om overbelasting te voorkomen zijn:
- Beide schouderbanden gebruiken
Hoewel het stoer staat om je tas over één schouder te zwiepen is het beter om beide banden te gebruiken. Door het gewicht van de tas goed over de rug te verdelen voorkom je scheef lopen.
- De juiste tas kopen
Kies voor een rugzak met brede, gewatteerde en verstelbare banden. De tas moet iets onder de schouders hangen en tegen de onderkant van de wervelkolom leunen. Probeer er een te vinden met een vulkussentje bij de onderrug en met diverse vakken, zodat de inhoud goed verdeeld kan worden.
- Huur een kluisje
De meeste scholen verhuren kluisjes. Hierin kan je kind naast waardevolle spullen ook zijn of haar boeken voor die dag opbergen. Zo hoeft de zware tas niet de hele dag van hot naar her gesjouwd te worden.
Thuis
Over wat je kind op school doet heb je weinig te zeggen maar voor wat het thuis doet is wat extra aandacht wenselijk.
- Stimuleer je kind om rechtop te staan en te zitten, met de schouders ontspannen. Probeer niet belerend te zijn (dat leidt alleen maar tot weerstand) maar leg uit waarom onderuitgezakt op de bank hangen niet zo’n goed idee is.
- Kijk kritisch naar de werkplek
Er wordt steeds minder geschreven en steeds meer getypt. De meeste werktafels zijn gemaakt voor volwassenen. Jonge kinderen kunnen met hun handen niet goed bij het toetsenbord of met hun voeten niet bij de grond, om op het scherm te kunnen kijken moeten ze soms hun hoofd in hun nek leggen. Leer je kinderen hoe ze de hoogte van de stoel of het beeldscherm kunnen aanpassen om er in de juiste houding mee te kunnen werken. Hebben ze hun eigen werkplek, kies dan voor een in hoogte verstelbaar bureau.
- Leg beeldschermen aan banden
Een zittende leefwijze is killing voor de rug. Uit Scandinavisch onderzoek bleek dat bijna 60 procent van de kinderen die een tot twee uur per dag naar een beeldscherm kijken, rugklachten hadden. Bij de kinderen die dagelijks meer dan twee uur kijken of gamen, ligt dit percentage zelfs boven de 70 procent.
- Denk ook aan de mobieltjes
Naast rugklachten komen ook RSI klachten bij kinderen steeds meer voor. Belangrijkste reden hiervoor zijn de mobiele telefoons. Op een dag worden er heel wat appjes, snapjes en andersoortige berichtjes verstuurt. In de eerste plaats is het raadzaam om de telefoontijd bij opgroeiende kinderen drastisch te beperken, daarnaast is het raadzaam om hen ervan bewust te maken dat ze de ‘typende’ vinger afwisselen.
- Let op het gewicht van je kind
Zorg dat je kind gezond en evenwichtig eet en genoeg beweging krijgt. Door overgewicht neemt het risico op rugklachten explosief toe.
Mocht je kind toch houding gerelateerde klachten ontwikkelen, neem dan contact op. Een kinderfysiotherapeut kan je helpen.