Waarom stress éxtra ongezond is als je ouder wordt
Als je ouder wordt, gaat je lichaam minder goed functioneren en kan het dus ook minder goed compenseren. Wanneer er sprake is van stress, dan zullen de effecten langer in je lichaam blijven, je kunt je dus voorstellen dat chronische stress op latere leeftijd voor grote schade kan zorgen met alle gevolgen van dien.
De relatie tussen de manier waarop je lichaam en geest op stress reageren en het effect dat dit heeft op je gezondheid, is een ingewikkeld verhaal over allerlei chemische processen en met het klimmen der jaren zal dat er alleen maar ingewikkelder op worden. Tel hierbij op dat ouder worden gepaard gaat met veranderingen en dat die aan de basis staan van stress, dan begrijp je waar het probleem ligt.
Veranderingen
Ouder worden gaat vaak hand in hand met veranderingen in je sociaal-economische status, lichamelijke gezondheid, vaardigheden en steun van je netwerk; allemaal stressfactoren. En dat terwijl het lichaam ook al normale, leeftijdsgebonden veranderingen doormaakt. Als je daar dan ook nog eens chronische stress bij hebt om een andere reden, dan zijn de rapen gaar.
Hormoonspiegel en gezondheidsschade
Door veroudering, verliezen je hersenen langzamerhand het vermogen om je hormoonspiegels goed te reguleren. Stress doet nog een extra duit in het zakje door met die hormoonniveaus te spelen. Er ontstaat dus een disbalans die je lichaam niet meer zomaar weggepoetst krijgt. Hoe langer je hersenen op latere leeftijd worden blootgesteld aan stresshormonen, hoe groter is de kans is dat je daardoor (blijvende) gezondheidsschade oploopt.
Stress versnelt veroudering
Door stress komt cortisol vrij, dit is een hormoon dat wordt aangemaakt in de bijnierschors.
Een beetje cortisol is geen probleem, nuttig zelfs. Maar als het langdurig aanwezig is in je bloed dan wordt het een ander verhaal, het versnelt namelijk de veroudering van gezond bot- en spierweefsel en het vertraagt genezingsprocessen en normaal herstel van lichaamscellen. En dat in een lichaam waar die processen toch al steeds minder vlekkeloos verlopen.
Stress en het geheugen
De verhoogde bloeddruk en versnelde hartslag oefenen meer druk uit op de bloedvaten rondom je hart en dat kan leiden tot hartklachten. Daarbij komt dat een langdurige overmaat aan cortisol de hippocampus (een plek in je hersenen) kan beschadigen, deze is essentieel bij het opslaan van informatie en ruimtelijke oriëntatie. Hoge concentraties cortisol leiden dus tot een slecht geheugen.
Klap voor immuunsysteem
Als het gehalte stressgerelateerde neurotransmitters (boodschappers van de zenuwen) te hoog wordt, richt het lichaam daar alle aandacht op waardoor de rest van het immuunsysteem minder ruimte heeft om goed te functioneren. Langdurig ziek zijn of een ontsteking die maar niet weggaat kan dus zomaar het gevolg zijn van stress. Door veranderingen in de witte bloedlichaampjes vallen er gaten in het immuunsysteem waardoor virale infecties vrij spel hebben.
Vrouwen het gevoeligst
Vooral vrouwen zijn bij het ouder worden gevoelig voor een overkill aan stresshormonen. Het is zelfs zo dat het gemeten effect van leeftijd op het cortisolgehalte bij vrouwen bijna drie keer zo groot is als bij mannen. Vrouwen die op hogere leeftijd nog een baan met veel verantwoordelijkheden hebben, hebben dus een extra reden om alert te zijn op lichamelijke uitingen van stress.
Wat kan je doen?
Het moge duidelijk zijn; langdurige stress zorgt voor een overbelasting van het lichaam. Maar in plaats van te stressen over deze constatering, kan je ook eens stilstaan bij wat eraan te doen is. Er zijn namelijk talloze manieren om stress te helpen verminderen. Een lifestyle programma is zo’n manier. Bij Fysiotherapie Wieenhof helpen we je daarmee graag op weg.